đặc điểm chính của các thể phong

Bệnh phong có biểu hiện lâm sàng đa dạng với nhiều thể khác nhau.

• Phong bất định

Lâm sàng: thường là khởi đầu của các thể phong, có tính chất không ổn định về lâm sàng, về vi trùng học, miễn dịch học, giải phẫu bệnh và tiến triển. Lâm sàng lá dát thay đổi màu sắc, màu trắng hoặc màu hồng hoặc thâm, ranh giới không rõ, thương tổn không đối xứng, có rối loạn cảm giác hoặc bình thường. Vị trí thường gặp ở vùng da hở.

Vi trùng âm tính

Phản ứng Mitsuda âm tính hoặc dương tính yếu

Giải phẫu bệnh lý có viêm không đặc hiệu

Diễn biến: có thể tồn tại trong một thời gian hoặc tự hết hoặc tiến triển sang các thể phong khác

• Thể phong T

Tổn thương da: thương tổn cơ bản là củ mảng củ, đôi khi là dát giới hạn rõ, màu đỏ thẫm hoặc giảm sắc tố, bờ nhô cao bởi các củ sắp xếp kế nhau, ở giữa khô, bong vảy, rụng lông.

Mất cảm giác

Thần kinh ngoại biên thường tổn thương sớm, khó hồi phục và hay gây tàn tật

Vi trùng: làm phương pháp rạch âm tính

Phản ứng Mitsuda dương tính mạnh +++

Giải phẫu bệnh: hình nang điển hình

Diễn biến ổn định và đáp ứng tốt với điều trị

• Phong thể B

Lâm sàng: tổn thương là mảng củ xóa bờ, mảng thâm nhiễm, ở giữa hơi lõm, cảm giác ở tổn thương giảm vừa hoặc mất.

Nhiều đay thần kinh ngoại biên bị tổn thương nhưng không đối xứng

Vi trùng dương tính

Phản ứng Mitsuda âm tính hoặc dương tính yếu

Giair phẫu bệnh lý: Thâm nhiễm lan tỏa, thành dải

Diễn biến: không ổn định: có thể cho phản ứng đảo ngược hoặc xuống cấp (phản ứng trở về thể T hoặc tiến triển thành thể L)

• Phong thể L:

Lâm sàng: tổn thương đa dạng gồm: bọng nước, mảng cộp, u phong màu đỏ thẫm, ranh giới không rõ, chắc, bề mặt khô láng bóng, mất cảm giác. Số lượng tổn thương nhiều, có tính chất đối xứng, rải rác toàn thân nhưng tấp trung chủ yếu ở vùng mặt, tai, đầu gây bộ mặt sư tử, rụng lông mày, lông mi, xẹp sống mũi, viêm tinh hoàn

Tổn thương thần kinh: xảy ra muộn, nhiều dây thần kinh ngoại biên bị tổn thương sưng to, đều đặn và đối xứng.

Vi trùng dương tính 4+ đến 6+

Phản ứng Mitsuda âm tính

Giải phẫu bệnh lý: thượng bì teo đét, trung bì và gạ bì thâm nhiễm lan tỏa tổ chức bào chứa vi trùng

Diễn biến: nếu không điều trị bệnh sẽ nặng lên, nhiều biến chứng, có thể xảy ra hồng ban nút phong

• Chẩn đoán bệnh phong:

Chẩn đoán xác định dựa vào lâm sàng: có tổn thương da, rối loạn cảm giác, tổn thương thần kinh kèm theo các dấu hiệu teo cơ, rối loạn vận động, xét nghiệm trực khuẩn Hansen dương tính

Chẩn đoán phân biệt: với một số bệnh như: lang ben, bạch biến, nấm da, u hạt hình nhẫn, lupus hình đĩa, lupus lao, phân biệt với các rối loạn cảm giác do các nguyên nhân khác.