Hệ bạch huyết của cơ thể người

1. Khái niệm

Bạch huyết là dịch mô, được dẫn lưu trong hệ thống bạch huyết để bổ sung cho tuần hoàn máu đồng thời cung cấp tế bào bạch cầu lympho cho máu.

Hệ bach huyết gồm có hai thành phần chính: các mạch bạch huyết: dẫn dịch bạch huyết;

Các cơ quan tạo tế bào lympho bao gồm chủ yếu là các hạch bạch huyết. Ngoài ra còn có các tuyến ức, lá lách, các Amydan

2. Cấu tạo hệ bạch huyết

• Hệ bạch huyết là hệ thống ống dẫn bạch huyết bắt đầu từ trong các cơ quan, các mô bằng các mao mạch bạch huyết. Bạch huyết từ các mao mạch đổ về mạch bạch huyết, mạch bạch huyết tập trung đổ về thân bạch huyết. Các thân bạch huyết đổ về ống ngực và ống bạch huyết phải rồi đổ vào tĩnh mạch chủ trên của tuần hoàn máu
• Hạch bạch huyết là tổ chức sản xuất tế bào bạch cầu, chủ yếu là lympho bào và nằm trên đường đi của mạch bạch huyết. Hạch bạch huyết hình hạt đậu đường kình vài mm. mỗi hạch có cấu tạo bên ngoài là vỏ xơ trong các nhu mô hạch. Nhu mô hạch sản xuất ra tế bào bạch cầu. Các hạch bạch huyết thường tập trung thành chuỗi hạch, các chuỗi hạch bạch huyết nằm rải rác trong cơ quan và tập trung nhiều nhất ở nách, cổ, bẹn, bụng, lồng ngực,..
• 

3. Dịch bạch huyết

Thành phần hóa học:

• Dịch bạch huyết được dẫn lưu từ các cơ quan khác nhau của cơ thể nên có thành phần hóa học cung khác nhau. Về cơ bản, cấu tạo của dịch bạch huyết gần giống huyết tương: các chất điện giải, glucose, sản phẩm chuyển hóa protid tương tự như huyết tương. Riêng nồng độ protid ít hơn huyết tương. Đặc biệt dịch bạch huyết ở ống ngực còn có thêm dưỡng chất do thu nhận thức ăn từ niêm mạch ruột non trong quá trình tiêu hóa

Thành phần tế bào:

• Khác với máu, dịch bạch huyết không có hồng cầu mà thành phần chủ yếu là tế bào lympho và một số ít tế bào bạch cầu đa nhân, dịch bạch huyết càng gần nơi đổ, máy càng vào nhiều tế bào.

4. Sự hình thành và vận chuyển dịch bạch huyết

• Dịch bạch huyết là dịch mô, xuất phát từ cơ quan đổ về mao mạch, bạch huyết
• Nước, điện giải, chất hữu cơ có phân tử lượng nhỏ được vận chuyển qua thành mao mạch bạch huyết một cách dễ dàng để tạo thành dịch bạch huyết. Ngoài ra các phân tử protein và vi khuẩn cũng có thể vào mạch bạch huyết. Vì vậy khi nhiễm trùng ở một vùng cơ thể, vi khuẩn có thể lan truyền theo đường mạch bạch huyết gây viêm hạch bạch huyết.
• 
• Bạch huyết từ các cơ quan ngoại vi được vận chuyển về ống ngực, ống bạch huyết phải đổ vào tĩnh mạch chủ trên vào máu. Sự vận chuyển dịch bạch huyết ở các mao mạch bạch huyết chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như: tốc độ hình thành bạch huyết ở mao mạch bạch huyêt, sự co bóp thành mạch bạch huyết, áp lực âm của lồng ngực và tĩnh mạch chủ trên, sự vận chuyển của dịch bạch huyết có thể bị cản trở gây nên phù một phần cơ thể như trong bệnh giun chỉ.