Những điều cơ bản cần biết về bệnh thiếu máu

1. Đại cương về bệnh thiếu máu

   

• Thiếu máu là tình trạng giảm số lượng và  giảm chất lượng hồng cầu trong máu
• Bình thường số lượng hồng cầu đối với nam là khoảng 4,2 triệu tế bào/1mm3; đối với nữ là 3,9 triệu tế bào/1mm3 máu
• Thiếu máu : thiếu số lượng tế bào hồng cầu, số lượng hemoglobulin
• Thiếu máu gây thiếu hụt oxy, các chất đạm, đường, mỡ không chuyển hóa hoàn toàn gây ứ đọng chất trung gian, nhiễm độc cơ thể.

2. Nguyên nhân gây bệnh

Do mất máu:

• Mất máu cấp tính như: chấn thương, phẫu thuật, chảy máu đường tiêu hóa, chảy máu nội tạng, ho ra máu,..
• Mất máu mạn tính: bệnh giun móc, loét dạ dày tá tràng, rong kinh, trĩ,..

Do thiếu nguyên liệu tạo hồng cầu:

• Ăn uống không đầy đủ hoặc kiêng khem quá mức
• Có thể thiếu một hoặc đầy đủ các chất như: do hẹp môn vị, ăn thiếu đạm, viêm ruột kém hấp thu. Thiếu vi tamin B12, acid folic,..

Do cơ quan tạo máu bị thoái hóa quá mức: bệnh suy tủy xương, bệnh bạch cầu cấp, bệnh dạ dày mà phải cắt đi một phần dạ dày chứa tế bào viền

Do sự phá hủy hồng cầu quá mức

• Bệnh sốt rét, bệnh cường lách, truyền nhầm nhóm máu, bệnh loét dạ dày tá tràng

Do các bệnh nhiễm khuẩn, bệnh nhiễm độc:

Bệnh lao phổi, bệnh viêm thận mạn tính, nhiễm độc chì, X-quang

3. Triệu chứng lâm sàng

   

• Da xanh, niêm mạc nhợt, lòng bàn chân, bàn tay trắng bệch,..
• Ù tai hoa mắt, chóng mặt, dễ ngất, hay mệt mỏi, khó chịu,..
• Cảm giác đánh trống ngực, tim đập nhanh
• Xét nghiệm máu: số lương hồng cầu giảm mạnh, Hemoglobin dưới 14g%.

4. Biến chứng

• Ngất: do thiếu máu não
• Ngừng tim đột ngột do cơ tim phải làm việc nhiều trong điều kiện thiếu máu, thiếu máu cục bộ cơ tim sẽ gây ra bệnh tim
• Suy tim toàn bộ
• Suy thận do lâu ngày bị giảm dòng máu đến thận,
• Nhiễm trùng nhiễm độc do lượng máu ít không đủ vận chuyển các chất độc hại đễn các cơ quan để thải ra ngoài.

5. Điều trị

• Điều trị nguyên nhân gây thiếu máu như tẩy giun, chữa bệnh sốt rét. Loét dạ dày, trĩ,..
• Truyền máu nếu bị thiếu máu nặng
• Bổ sung sắt, acid folic trong bữa ăn
• Nâng cao thể trạng bằng cách ăn uống đủ đạm, vitamin
• Truyền chế phẩm có chứa Erythropoietin

6. Phòng bệnh

• Phòng và điều trị tốt các bệnh gây thiếu máu như giun tóc, giun móc, sốt rét,..
• Chế độ ăn đủ đảm, vitamin
• Phụ nữ ở thời kì kinh nguyệt, mang thai cần chú ý bổ sung sắt, acid folic
• Trẻ em cần được bổ sung các thực phẩm tốt cho sức khỏe