Cấu tạo, giải phẫu hệ tiêu hóa trong cơ thể người

1. Định nghĩa

• Tiêu hóa là quá trình biến đổi thức ăn từ dạng thức ăn phức tạp, không hấp thu được thành dạng đơn giản để cơ thể hấp thu đồng hóa được.
• Cơ quan làm nhiệm vụ biến đổi thức ăn đó là cơ quan tiêu hóa

2. Cấu tạo giải phẫu hệ tiêu hóa

Hệ tiêu hóa gồm có ống tiêu hóa và tuyến tiêu hóa

Ống tiêu hóa

• Gồm có: miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột non và ruột già
• Miệng là phần đầu của ống tiêu hóa, trong miệng có răng dùng để nghiền thức ăn cơ học, có 3 loại răng: răng cửa, răng nanh, răng hàm. Người trưởng thành có 32 răng. Trong miệng có lưỡi dùng để đẩy thức ăn xuống phía dưới, trên mặt lưỡi có nhiều gai nhú lên, đó là cơ quan vị giác giúp để nhận biết các vị thức ăn, lưỡi có cấu tạo bởi các khối cơ vân vững chắc.
• Hầu họng là ngã tư đường giữa hô hấp và tiêu hóa. Họng là 1 ống cơ- màng dài 15cm, phái trên tương ứng với nền sọ, phía dưới thông với thực quản, phía trước là hố mũi, buồng miệng và thanh quản, phía sau tương ứng với cột sống cổ.
• Thực quản là một ống dài 25 cm, rộng 3cm nằm sau khí quản, trước cột sống, nối miệng với dạ dày, chui qua cơ hoành. ¼ phía trên thực quản được cấu tạo bởi cơ vân, ¾ phía dưới được cấu tạo bởi cơ trơn.
• Dạ dày: là một túi phình to hình chữ J nằm ở dưới cơ hoành, dài 25 cm, rộng 10cm, dung tích từ 1-2 lít, gồm 2 phần:
• 

+ Phần đứng: chiếm 2/3 dạ dày. Phần ngang chiếm 1/3 dạ dày, có bờ cong nhỏ, bờ cong lớn

Dạ dày thông với thực quản bởi lỗ tâm vị, thông với lỗ ruột non thông qua môn vị dạ dày, cấu tạo bởi cơ trơn

• Ruột non: dài trên 5m, rộng 3cm, xếp thành 15-16 quai ruột chia làm 3 đoạn: tá tràng, hỗng tràng, hồi tràng

Tá tràng: hình chữ C, dài 25 cm

Hồi tràng: đoạn cuối ruột non dài khoảng 3m

• Ruột già: dài 1,5m, rộng 4-5 cm chia làm 7 đoạn

+ Manh tràng là đoạn đầu tiên của ruột già có van hồi tràng ngăn không cho chất bẩn từ ruột già vào ruột non, ở manh tràng có đoạn ruột nhỏ dài từ 5-6 cm gọi là ruột thừa

+ Đại tràng lên:  từ manh tràng chạy lên trên tới mặt dưới gan thì uốn cong sang trái nối với đại tràng ngang

+ Đại tràng ngang: là một quai đại tràng vắt ngang qua khoang bụng ở trước tá tràng dạ dày, tới vùng lách thì nó gấp góc xuống dưới nối với đại tràng xuống

+ Đại tràng xuống: đi xuống ở phía trái của khoang bụng rồi cong về phía đường giữa, khi đi vào khung chậu nối với đại tràng xích ma

+ Đại tràng xích ma: uốn cong hình chữ S trong khung chậu, rồi đi thẳng xuống trực tràng

+ Trực tràng: là 1 đoạn hơi phình của ruột già, khoảng 13 cm, tận cùng là hậu môn

+ Ống hậu môn: dài khoảng 3,8 cm ở người trưởng thành, nối từ trực tràng ra bên ngoài cơ thể. Có hai loại cơ thắt kiểm soát ống hậu môn, cơ thắt trong là cơ trơn và cơ thắt ngoài là cơ trơn

Tuyến tiêu hóa

• Tuyến nước bọt

• 

• Tuyến dạ dày
• Tuyến tụy
• Gan
• Tuyến ruột non